معایب آبرسانی ثقلی یا وزنی

>معایب آبرسانی ثقلی یا وزنی :

متاسفانه در کشور ما مشکل کمبود آب وجود دارد و برخی از افراد بدون تجربه کافی تبلیغ روش های ( آبرسانی ثقلی یا وزنی ) می کنند که در عمل باعث ایجاد مشکل در ساختمان می شود

روش آبرسانی ثقلی یا وزنی نیز از سالها قبل مورد استفاده بوده که به دلایل مشکل به مرور کنار گذاشته شد.

در  روش آبرسانی ثقلی یا وزنی , اب معمولاً توسط فشار اب شهری در نیمه شب یا یک پمپ با قدرت کم ولی هد بالا ( مانند پمپهای جتی) به داخل تانکری که روی بالاترین ارتفاع ساختمان نصب شده فرستاده می شود

.پس از پر شدن مخزن ذخیره اب ، آب با نیروی جاذبه زمین و به کمک یک پمپ که دارای هد کم و دبی زیادی است ( مانند پمپهای حلزونی ) به داخل شبکهای آبرسانی تزریق می شود.

در بسیاری از کارخانه های از روش آبرسانی ثقلی یا وزنی برای تامین فشار مناسب اب استفاده می شود.

حتماً مشاهده کرده اید که تانکر اب را روی اسکلت فلزی بزرگی در ارتفاع بالا نصب کرده اند

هر چه ارتفاع تانکر بلندتر باشد فشار اب برگشتی نیز بیشتر است

در ساختمان ها نیز هر چه ارتفاع مخزن اب بالاتر باشد فشار اب برگشتی بیشتر است

در سیستم لوله کشی ثقلی در ساختمان ها از پمپ برای افزایش فشار اب در طبقات بالا و برای کاهش فشار اب در طبقات پایین از شیرهای فشار شکن استفاده می شود

شیر فشار شکن فشار خروجی اب ( هد) را ثابت نگه میدارد ولی روی دبی ( حجم اب) تاثیری نداشته و هر چه مصرف اب بیشتر شود اجازه می دهد اب بیشتری خارج شود.

شیر فشار شکن کیفیت خوبی داشته و سالیان سال بدون هیچ مشکلی کار می کند به همین علت در ساختمان های مرتفع و در تمام سیستم های اب رسانی بسیار کاربرد دارد

تنظیم شیر فشار شکن بسیار راحت می باشد و داری فشار سنج نیز هست

معایب سیستم لوله کشی ثقلی برای ساختمانهای مسکونی و تجاری

1 : بزرگترین مشکل روش آبرسانی ثقلی یا وزنی این است که در این روش ، لوله کشی در جهت خلاف یا معکوس اجرا می شود.

در اجرای لوله کشی اب ساختمان های مرتفع باید لوله در جهتی به اتصالات وصل شود که جهت نیروی وارده از لوله به اتصالات در جهت خروج از اتصالات نباشد.

بلکه بایستی جهت نیروی وارده از لوله به اتصال به سمت ورودی اتصالات باشد.

اگر غیر از این حالت باشد ، لوله ی اب رسانی به دلیل انقباض و انبساط و لرزش و نیروی مخالف به مرور زمان از اتصالات خارج می شود.

در لوله های پنج لایه لوله از قسمت پرس شده از اتصال خارج می شود و در محل های خم شده نیز ترکیدگی ایجاد می کند و باعث نشت آب می شود.

در مورد لوله های تک لایه (لوله سبز) لوله از قسمت جوش داده شده جدا شده و از اتصال خارج می شود.

نکته : جدا شدن لوله ها و اتصالات در لوله کشی اهنی (گالوانیزه سنگین) 1" اینچ به بالا , به علت اینکه قطر و ضخامت لوله گالوانیزه زیاد است و  لوله و اتصالات به شکل پیچ و مهره در هم محکم می شود اتفاق نمی افتد.

2: در اصول مهندسی ساخت و ساز ساختمان بایستی در حد امکان وزن سازها کم باشد.

البته گروهی از تجهیزات ضروری حتماً باید باشد مانند ،تانکر اب اتش نشانی ، موتورخانه اسانسور... ولی در حد امکان باید سازها سبک باشد

در این روش لوله کشی ساختمان حداقل ۴ تن فشار اضافه در یک نقطه ایجاد میشه که مقاومت ساختمان در مقابل زلزله کم می شود .

و فشار وزن تانکر نیز مرتب کم و زیاد می شود که باعث ایجاد تنش در ساختمان می گردد که باعث ایجاد ترک در طبقات بالا میشود

3: در تاسیسات آبرسانی بایستی به درجه دمای اب نیز که وارد ساختمان می شود توجه کرد.

در حدود ۹۰ درصد ساختمانهای جدید برای اب گرم مصرفی از پکیج گازی استفاده می کنند.

شوفاژ پکیج حداکثر می تواند دمای اب گرم مصرفی را 30 تا 45 درجه بالاتر از دمای اب سرد ورودی ببرد.
یعنی اگر دمای ورودی ۱۵ درجه باشد ، ۱۵+40 = 55

معمولاً درجه حرارت اب شهری ورودی در زمستان حدوداً بین ۱۰ تا ۱۵ درجه می باشد.

در ساختمان های که اب مصرفی را در مخزنی که بیرون ساختمان است نگه داری می کنند ، دمای اب در زمستان بسیار پایین رفته و دستگاه پکیج نمی تواند حرارت اب گرم مصرفی را به دمای مناسب برساند.

در لوله کشی ثقلی یا وزنی دمای اب سردتر هم میشه زیرا تانکر ذخیره اب در بالای ساختمان قرار دارد و وزش باد سرد هم دمای اب به سرعت کم می کند.

برخی از مشتریان عزیز در زمستان شکایت از دستگاه پکیج دارند ، که دستگاه پکیج نمی تواند دمای اب گرم مصرفی را به خوبی تامین کند.

که پس از بررسی معلوم میشه اشکال از دستگاه پکیج نیست ، بلکه مشکل در دمای اب سرد ورودی است.

همچنین در تابستان نیز به علت اینکه منبع ذخیره اب ساختمان روی پشت بام است بر اثر تابش خورشید و گرمای هوا اب تانکر گرم می شود.

پس بنابراین ابی که وارد کولر آبی شده هم گرم می باشد و باعث شده که اب گرم در سیستم خنک کننده جریان پیدا کند.

ورود اب گرم به کولر آبی باعث می شود باد گرم با رطوبت زیاد خارج شود و کولر نمی تواند ساختمان را خنک کند.

بنابراین اگر سیستم اب رسانی ساختمان شما ثقلی است و کولر آبی شما هوای مطبوع و خنک نمی رساند مشکل در دمای اب ورودی به کولر آبی است.

بنابراین اگر سیستم اب رسانی ساختمان شما ثقلی است و کولر آبی شما هوای مطبوع و خنک نمی رساند مشکل در دمای اب ورودی به کولر آبی است.

4: اشکال بعدی که به روش آبرسانی ثقلی یا وزنی وارد است مشکلات بهداشتی است.

همان طور که می دانید هر چه ارتفاع زیاد تر شود مقدار الودگی هوا بیشتر می باشد.

تانکر هایی که روی پشت بام است به علت وجود جریان الودگی هوا و ذرات معلق در زمستان و گرمایی هوا در تابستان پس مدتی کوتاهی محل تجمع باکتری ، جلبکهای در کف تانکر اب ، قارچی سفید روی دیواری تانکر می شود.

این الودگی ها در هر سه نوع تانکرهای گالوانیزه و منبع های پلی اتیلن ( پلاستیکی) تک لایه و سه لایه که روی  پشت بام قرار دارد مشاهده می شود.

در حالی که این مشکل در مخازنی که در پایین ساختمان است بسیار کمتر است.

بضی از افراد ادعا می کنند که منبع ذخیره اب ساختمان را ایزوله کرده اند ، در حالی که این کار امکان پذیر نیست.

زیرا وقتی اب از تانکر آبرسانی ثقلی خارج می شود هوای اطراف با فشار وارد تانکر می شود.

این رفت و برگشت هوا دائما در مخزن ذخیره اب وجود دارد.

در تانکر پلاستیکی روی پشت بام را باز کنید و داخل آن را بررسی کنید تا متوجه شوید که چه مقدار آلودگی در آن است

 نکات
1: در آبرسانی ثقلی هنگام قطع شدن برق آب ساختمان با فشار بسیار کم موجود است .

این فشار بستگی به ارتفاع مصرف‌کننده تا تانکر دارد. ( به ازای هر 10 متر ارتفاع یک بار فشار که یسیار کم است )

2: هزینه آبرسانی وزنی بالاتر است ، زیرا هزینه اولیه لوله کشی شامل متراژ لوله ها و قطر لوله ها و تعداد اتصالات و هزینه اجرایی آن بسیار سنگین تر است .

 

نویسنده : حسین علی حیدری

دفتر ساختمانی کارون سازه خوزستان

 

آبرسانی ساختمانهای بلند تاسیسات آبرسانی ساختمان آموزش نصب تانکر آب راههای افزایش فشار آب ساختمان نصب منبع آب روی پشت بام نصب پمپ آب و مخزن ذخیره نصب مخزن آب قانون استفاده از پمپ آبرسانی وزنی لوله کشی ثقلی لوله کشی وزن آبرسانی ثقلی